ความเป็นมาของโครงการแก้มลิง โครงก

ความเป็นมาของโครงการแก้มลิง

โครงการแก้มลิง เป็นแนวคิดในพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อแก้ปัญหาอุทกภัย โดยพระองค์ทรงตระหนักถึงความรุนแรงของอุทกภัยที่เกิดขึ้นในกรุงเทพมหานคร เมื่อปี พ.ศ.2538 จึงมีพระราชดำริ "โครงการแก้มลิง" ขึ้น เมื่อวันที่ ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๓๘ โดยให้จัดหาสถานที่เก็บกักน้ำตามจุดต่างๆ ในกรุงเทพมหานคร เพื่อรองรับน้ำฝนไว้ชั่วคราว เมื่อถึงเวลาที่คลองพอจะระบายน้ำได้จึงค่อยระบายน้ำจากส่วนที่กักเก็บไว้ออกไป จึงสามารถลดปัญหาน้ำท่วมได้

ทั้งนี้ นอกจากโครงการแก้มลิงจะมีขึ้นเพื่อช่วยระบายน้ำ ลดความรุนแรงของปัญหาน้ำท่วมในพื้นที่กรุงเทพมหานครและบริเวณใกล้เคียงแล้ว ยังเป็นการช่วยอนุรักษ์น้ำและสิ่งแวดล้อมอีกด้วย โดยน้ำที่ถูกกักเก็บไว้ เมื่อถูกระบายสู่คูคลอง จะไปบำบัดน้ำเน่าเสียให้เจือจางลง และในที่สุดน้ำเหล่านี้จะผลักดันน้ำเสียให้ระบายออกไปได้



แนวคิดของโครงการแก้มลิง

แนวคิดของโครงการแก้มลิง เกิดจากการที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระราชดำริถึงลิงที่อมกล้วยไว้ในกระพุ้งแก้มได้คราวละมากๆ จึงมีพระราชกระแสอธิบายว่า "ลิงโดยทั่วไปถ้าเราส่งกล้วยให้ ลิงจะรีบปอกเปลือก เอาเข้าปากเคี้ยว แล้วนำไปเก็บไว้ที่แก้มก่อน ลิงจะทำอย่างนี้จนกล้วยหมดหวีหรือเต็มกระพุ้งแก้ม จากนั้นจะค่อยๆ นำออกมาเคี้ยวและกลืนกินภายหลัง" ด้วยแนวพระราชดำรินี้ จึงเกิดเป็น "โครงการแก้มลิง" ขึ้น เพื่อสร้างพื้นที่กักเก็บน้ำ ไว้รอการระบายเพื่อใช้ประโยชน์ในภายหลัง





ลักษณะและวิธีการของโครงการแก้มลิง

ลักษณะของโครงการแก้มลิงจะดำเนินการระบายน้ำออกจากพื้นที่ตอนบน เพื่อให้น้ำไหลลงคลองพักน้ำที่ชายทะเล จากนั้นเมื่อระดับน้ำทะเลลดลงจนต่ำกว่าน้ำในคลอง น้ำในคลองจะไหลลงสู่ทะเลตามธรรมชาติ ต่อจากนั้นจะเริ่มสูบน้ำออกจากคลองที่ทำหน้าที่แก้มลิง เพื่อทำให้น้ำตอนบนค่อยๆ ไหลมาเอง จึงทำให้เกิดน้ำท่วมพื้นที่ลดน้อยลง จนในที่สุดเมื่อระดับน้ำทะเลสูงกว่าระดับในคลอง จึงปิดประตูระบายน้ำ โดยให้น้ำไหลลงทางเดียว (One Way Flow)




ประเภทของโครงการแก้มลิง

โครงการแก้มลิงมี ๓ ขนาด คือ

๑. แก้มลิงขนาดใหญ่ ( Retarding Basin) คือ สระน้ำหรือบึงขนาดใหญ่ ที่รวบรวมน้ำฝนจากพื้นที่บริเวณนั้นๆ โดยจะกักเก็บไว้เป็นระยะเวลาหนึ่งก่อนที่จะระบายลงสู่ลำน้ำ พื้นที่เก็บกักน้ำเหล่านี้ได้แก่ เขื่อน อ่างเก็บน้ำ ฝาย ทุ่งเกษตรกรรม เป็นต้น ลักษณะสิ่งก่อสร้างเหล่านี้จะมีวัตถุประสงค์อื่นประกอบด้วย เช่น เพื่อการชลประทาน เพื่อการประมง เป็นต้น

๒. แก้มลิงขนาดกลาง เป็นพื้นที่ชะลอน้ำที่มีขนาดเล็กกว่า ก่อสร้างในระดับลุ่มน้ำ มักเป็นพื้นที่ธรรมชาติ เช่น หนอง บึง คลอง เป็นต้น

๓. แก้มลิงขนาดเล็ก (Regulating Reservoir) คือแก้มลิงที่มีขนาดเล็กกว่า อาจเป็นพื้นที่สาธารณะ สนามเด็กเล่น ลานจอดรถ หรือสนามในบ้าน ซึ่งต่อเข้ากับระบบระบายน้ำหรือคลอง

ทั้งนี้แก้มลิงที่อยู่ในพื้นที่เอกชน เรียกว่า "แก้มลิงเอกชน" ส่วนที่อยู่ในพื้นที่ของราชการและรัฐวิสาหกิจจะเรียกว่า "แก้มลิงสาธารณะ"





การจัดหาและออกแบบโครงการแก้มลิง

การพิจารณาจัดหาพื้นที่กักเก็บน้ำนั้น ต้องทราบปริมาตรน้ำผิวดินและอัตราการไหลผิวดินที่มากที่สุดที่จะยอมปล่อยให้ออกได้ในช่วงเวลาฝนตก โดยสิ่งสำคัญคือต้องจัดหาพื้นที่กักเก็บให้พอเพียง เพื่อจะได้ไม่เป็นปัญหาในการระบายน้ำ ปัจจุบันมีแก้มลิงทั้งขนาดเล็ก และขนาดใหญ่กระจายอยู่ทั่วกรุงเทพมหานคร กว่า 20 จุด ซึ่งส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ทางฝั่งธนบุรี เนื่องจากมีคลองจำนวนมาก และระบายน้ำออกทางแม่น้ำเจ้าพระยา

ทั้งนี้โครงการแก้มลิงแบ่งเป็น ๒ ส่วนคือ โครงการระบายน้ำในพื้นที่ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา โดยจะใช้คลองที่ตั้งอยู่ชายทะเลด้านจังหวัดสมุทรปราการ ทำหน้าที่เป็นทางเดินของน้ำ ตั้งแต่จังหวัด สระบุรี พระนครศรีอยุธยา ปทุมธานี นนทบุรี และกรุงเทพมหานคร

ส่วนที่สอง คือคลองในพื้นที่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งจะใช้คลองมหาชัย คลองสนามชัย และแม่น้ำท่าจีน ทำหน้าที่เป็นคลองรับน้ำในพื้นที่ตั้งแต่จังหวัดอ่างทอง อยุธยา ปทุมธานี นครปฐม และกรุงเทพมหานคร แล้วระบายลงสู่ทะเลด้านจังหวัดสมุทรสาคร

นอกจากนี้ยังมีโครงการแก้มลิง "แม่น้ำท่าจีนตอนล่าง" เพื่อช่วยระบายน้ำที่ท่วมให้เร็วขึ้น โดยใช้หลักการควบคุมน้ำในแม่น้ำท่าจีน คือ เปิดการระบายน้ำจำนวนมากลงสู่อ่าวไทย เมื่อระดับน้ำทะเลต่ำ ซึ่งโครงการนี้จะประกอบไปด้วย ๓ โครงการในระบบคือ






๑.โครงการแก้มลิง "แม่น้ำท่าจีนตอนล่าง
๒.โครงการแก้มลิง "คลองมหาชัย-คลองสนามชัย"
๓.โครงการแก้มลิง "คลองสุนัขหอน"


ด้วยพระปรีชาญาณ และพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงห่วงใยพสกนิกรของพระองค์ "โครงการแก้มลิง" จึงเกิดขึ้น และช่วยบรรเทาวิกฤต และความเดือดร้อนจากน้ำท่วมรอบกรุงเทพมหานคร และปริมณฑลให้เบาบางลงไปได้ โดยอาศัยเพียงแค่วิธีการทางธรรมชาติ

ผลลัพธ์ (อังกฤษ) 1:

โครงการ เป็น มา ของ ความ ลิง แก้ม

โครงการ ลิง แก้ม ราชดำริ เป็น ของ พระ ใน แนวคิด สมเด็จ พระบาท เพื่อ พระเจ้าอยู่หัว พระองค์ แก้ ทรง ปัญหา ตระหนัก อุทกภัย โดย ความ ถึง ที่ รุนแรง เกิด อุทกภัย ขึ้น ของ ใน เมื่อ ปี พ.ศ. 2538 กรุงเทพมหานคร จึง มี พระ ราชดำริ "โครงการ แก้ม ลิง "14 ขึ้น เมื่อ วัน ที่ พฤศจิกายน พ.ศ. 2538 โดย ให้ จัดหา สถาน ที่ เก็บ กัก น้ำ ตาม จุด ต่างๆ ใน กรุงเทพมหานคร เพื่อ รองรับ น้ำ ฝน ไว้ ชั่วคราว เมื่อ ถึง เวลา ที่ คลอง พอ จะ ระบาย น้ำ ได้ จึง ค่อย ระบาย น้ำ จาก ส่วน ที่ กัก เก็บ ไว้ ออก ไป จึง สามารถ ลด ปัญหา น้ำ ท่วม ได้

ทั้งนี้ นอกจาก โครงการ แก้ม ลิง จะ มี ขึ้น เพื่อ ช่วย ระบาย น้ำ ลด ความ รุนแรง ของ ปัญหา น้ำ ท่วม ใน พื้นที่ กรุงเทพมหานคร และ บริเวณ ใกล้ เคียง แล้ว ยัง เป็นการ ช่วย อนุรักษ์ น้ำ และ สิ่งแวดล้อม อีก ด้วย โดย น้ำ ที่ ถูก กัก เก็บ ไว้ เมื่อ ถูก ระบาย สู่ คู คลอง จะ ไป บำบัด น้ำ เน่า เสีย ให้ เจือจาง ลง และ ใน ที่สุด น้ำ เหล่า นี้ จะ ผลัก ดัน น้ำ เสีย ให้ ระบาย ออก ไป ได้



แนวคิด ของ โครงการ แก้ม ลิง

แนวคิด ของ โครงการ แก้ม ลิง เกิด จาก การ ที่ พระบาท สมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว มี พระ ราชดำริ ถึง ลิง ที่ อม กล้วย ไว้ ใน กระพุ้ง แก้ม ได้ คราว ละ มาก ๆ จึง มี พระ ราช กระแส อธิบาย ว่า "ลิง โดย ทั่วไป ถ้า เรา ส่ง กล้วย ให้ ลิง จะ รีบ ปอก เปลือก เอา เข้า ปาก เคี้ยว แล้ว นำ ไป เก็บ ไว้ ที่ แก้ม ก่อน ลิง จะ ทำ อย่าง นี้ จน กล้วย หมด หวี หรือ เต็ม กระพุ้ง แก้ม จาก นั้น จะ ค่อยๆ นำ ออก มา เคี้ยว และ กลืน กิน ภายหลัง "ด้วย แนว พระ ราชดำริ นี้ จึง เกิด เป็น" โครงการ แก้ม ลิง "ขึ้น เพื่อ สร้าง พื้นที่ กัก เก็บ น้ำ ไว้ รอ การ ระบาย เพื่อ ใช้ ประโยชน์ ใน ภายหลัง





ลักษณะ และ วิธี การ ของ โครงการ แก้ม ลิง

ลักษณะ ของ โครงการ แก้ม ลิง จะ ดำเนิน การ ระบาย น้ำ ออก จาก พื้นที่ ตอน บน เพื่อ ให้ น้ำ ไหล ลง คลอง พัก น้ำ ที่ ชายทะเล จาก นั้น เมื่อ ระดับ น้ำ ทะเล ลด ลง จน ต่ำ กว่า น้ำ ใน คลอง น้ำ ใน คลอง จะ ไหล ลง สู่ ทะเล ตาม ธรรมชาติ ต่อ จาก นั้น จะ เริ่ม สูบ น้ำ ออก จาก คลอง ที่ ทำ หน้าที่ แก้ม ลิง เพื่อ ทำให้ น้ำ ตอน บน ค่อยๆ ไหล มา เอง จึง ทำให้ เกิด น้ำ ท่วม พื้นที่ ลด น้อย ลง จน ใน ที่สุด เมื่อ ระดับ น้ำ ทะเล สูง กว่า ระดับ ใน คลอง จึง ปิด ประตูระบาย น้ำ โดย ให้ น้ำ ไหล ลง ทาง เดียว (One Way Flow)




ประเภท ของ ลิง แก้ม โครงการ

โครงการ ลิง แก้ม มี 3 ขนาด คือ

1. แก้ม ลิง ขนาด ใหญ่ (Retarding Basin) คือ สระ น้ำ หรือ บึง ขนาด ใหญ่ ที่ รวบรวม น้ำ ฝน จาก พื้นที่ บริเวณ นั้น ๆ โดย จะ กัก เก็บ ไว้ เป็น ระยะ เวลา หนึ่ง ก่อน ที่ จะ ระบาย ลง สู่ ลำน้ำ พื้นที่ เก็บ กัก น้ำ เหล่า นี้ ได้แก่ เขื่อน อ่างเก็บน้ำ ฝาย ทุ่ง เกษตรกรรม เป็นต้น ลักษณะ สิ่ง ก่อสร้าง เหล่า นี้ จะ มี วัตถุประสงค์ อื่น ประกอบด้วย เช่น เพื่อ การ ชลประทาน เพื่อ การ ประมง เป็นต้น

2. แก้ม ลิง ขนาด กลาง เป็น พื้นที่ ชะลอ น้ำ ที่ มี ขนาด เล็ก กว่า ก่อสร้าง ใน ระดับ ลุ่มน้ำ มัก เป็น พื้นที่ ธรรมชาติ เช่น หนอง บึง คลอง เป็นต้น

3. แก้ม ลิง ขนาด เล็ก (Regulating Reservoir) คือ แก้ม ลิง ที่ มี ขนาด เล็ก กว่า อาจ เป็น พื้นที่ สาธารณะ สนาม เด็ก เล่น ลาน จอด รถ หรือ สนาม ใน บ้าน ซึ่ง ต่อ เข้า กับ ระบบ ระบาย น้ำ หรือ คลอง

ทั้งนี้ แก้ม ลิง ที่ อยู่ ใน พื้นที่ เอกชน เรียก ว่า " แก้ม ลิง เอกชน "ส่วน ที่ อยู่ ใน พื้นที่ ของ ราชการ และ รัฐวิสาหกิจ จะ เรียก ว่า " แก้ม ลิง สาธารณะ "





การ จัดหา และ ออกแบบ โครงการ แก้ม ลิง

การ พิจารณา จัดหา พื้นที่ กัก เก็บ น้ำ นั้น ต้อง ทราบ ปริมาตร น้ำ ผิว ดิน และ อัตรา การ ไหล ผิว ดิน ที่ มาก ที่สุด ที่ จะ ยอม ปล่อย ให้ ออก ได้ ใน ช่วง เวลา ฝน ตก โดย สิ่ง สำคัญ คือ ต้อง จัดหา พื้นที่ กัก เก็บ ให้ พอ เพียง เพื่อ จะ ได้ ไม่ เป็น ปัญหา ใน การ ระบาย น้ำ ปัจจุบัน มี แก้ม ลิง ทั้ง ขนาด เล็ก และ ขนาด ใหญ่ กระจาย อยู่ ทั่ว กรุงเทพมหานคร กว่า 20 จุด ซึ่ง ส่วน ใหญ่ เป็น พื้นที่ ทาง ฝั่ง ธนบุรี เนื่องจาก มี คลอง จำนวน มาก และ ระบาย น้ำ ออก ทาง แม่น้ำ เจ้าพระยา

ทั้งนี้ โครงการ แก้ม ลิง แบ่ง เป็น 2 ส่วน คือ โครงการ ระบาย น้ำ ใน พื้นที่ ฝั่ง ตะวันออก ของ แม่น้ำ เจ้าพระยา โดย จะ ใช้ คลอง ที่ ตั้ง อยู่ ชายทะเล ด้าน จังหวัด สมุทรปราการ ทำ หน้าที่ เป็น ทาง เดิน ของ น้ำ ตั้งแต่ จังหวัด สระบุรี พระนครศรีอยุธยา ปทุมธานี นนทบุรี และ กรุงเทพมหานคร

ส่วน ที่ สอง คือ คลอง ใน พื้นที่ ฝั่ง ตะวันตก ของ แม่น้ำ เจ้าพระยา ซึ่ง จะ ใช้ คลอง มหาชัย คลอง สนาม ชัย และ แม่น้ำ ท่า จีน ทำ หน้าที่ เป็น คลอง รับ น้ำ ใน พื้นที่ ตั้งแต่ จังหวัด อ่างทอง อยุธยา ปทุมธานี นครปฐม และ กรุงเทพมหานคร แล้ว ระบาย ลง สู่ ทะเล ด้าน จังหวัด สมุทรสาคร

นอกจาก นี้ ยัง มี โครงการ แก้ม ลิง "แม่น้ำ ท่า จีน ตอน ล่าง" เพื่อ ช่วย ระบาย น้ำ ที่ ท่วม ให้ เร็ว ขึ้น โดย ใช้ หลักการ ควบคุม น้ำ ใน แม่น้ำ ท่า จีน คือ เปิด การ ระบาย น้ำ จำนวน มาก ลง สู่ อ่าว ไทย เมื่อ ระดับ น้ำ ทะเล ต่ำ ซึ่ง โครงการ นี้ จะ ประกอบ ไป ด้วย 3 โครงการ ใน ระบบ คือ






1. โครงการ แก้ม ลิง "แม่น้ำ ท่า จีน ตอน ล่าง
2. โครงการ แก้ม ลิง" คลอง มหาชัย - คลอง สนาม ชัย "
3 . โครงการ แก้ม ลิง "คลอง สุนัข หอน"


ด้วย พระ ปรีชา ญาณ และ พระ มหากรุณาธิคุณ ของ พระบาท สมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว ที่ ทรง ห่วงใย พสกนิกร ของ พระองค์ "โครงการ แก้ม ลิง" จึง เกิด ขึ้น และ ช่วย บรรเทา วิกฤต และ ความ เดือดร้อน จาก น้ำ ท่วม รอบ กรุงเทพมหานคร และ ปริมณฑล ให้ เบาบาง ลง ไป ได้ โดย อาศัย เพียง แค่ วิธี การ ทาง ธรรมชาติ